Farklı coğrafyalarda yaygın olarak görülen fenomen komplo teorilerine, diğer perspektiflerden bakılıyor. Komplo teorileri, kültürel ve siyasi bağlamlarla da şekilleniyor. Kimileri bu teorileri spekülasyonlara dayandırarak savunurken bazıları de toplumsal olayların gerisindeki potansiyel gizli dinamikleri ortaya çıkarmaya çalışıyor.
YouGov’un 24 ülkede, 25 binden fazla insanı kapsayan bu araştırmasında, ülkelerin en yüksek ortalama inanca sahip teorileri listelenmişti. Türkiye ise kimi konularda kendini bayağı bir inandırmış ve birinci sıralarda yerini almış. Listeyi popülerliğine nazaran sıralayacağız.
11 Eylül saldırısına Amerika hükûmeti de yardım etti.
11 Eylül akınlarının Bin Ladin tarafından yapıldığı açıklansa da kimi ülkelerde bunun Amerika hükûmeti dayanaklı olduğuna inanılıyor. Amerikalıların buna inanması ise başka ülkelere oranla daha düşük. 1004 bireyden yalnızca yüzde 17’si bu savın ardında. 1041 Türk’ün yüzde 41’i ise bu komplo teorisine inanıyor. Türkiye, inananların çokluğu ile listenin 1. sırasında.
Donald Trump, 2016’da Rus hükûmetiyle komplo kurdu.
Eski ABD Lideri Donald Trump’ın seçim takımının üyelerinin, 2016 ABD seçimlerini kazanmasına yardımcı olmak için bilerek Rus hükûmetiyle birlikte çalıştıkları teorisi listede 2. sırada yer alıyor.
Buna en çok inanan ise Kenya oluyor. Kenyalıların yüzde 54’ü bu teoriye mutlaka yahut muhtemelen karşılığını veriyor. Bu komplo teorisinin bir öteki özelliği de var. O da başka teorilere daha kuşkucu yaklaşan insanların bu argümana inanç seviyeleri daha yüksek. Türkiye, yüzde 33’lük oranı ile listenin 16. sırasında.
Aşıların ziyanlı tesirleri, şuurlu olarak halktan gizleniyor.
Listenin üçüncü sırasındaki bu komplo teorisine en yüksek inanç yeniden yüzde 54 ile Kenya’dan oluyor. Kenya’yı ise yüzde 50 ile Nijerya, yüzde 49 ile de Güney Afrika takip ediyor. Türkiye, yüzde 32’lik inanan kişi ile ülkeler ortasında 9. sırada. İsveç, Büyük Britanya ve Danimarka ise en düşük düzeyde.
Aşının yanı sıra koronavirüsün güçlü beşerler tarafından yaratılma efsanesi ve virüsün gerçekte var olmadığı tarafındaki argümanlara inanma olasılıkları ise daha düşük. Yüzde 30 ile Hindistan, buna inanan ülke. Japonya’nın ve Danimarka’nın ise yüzde 4’ü buna inanıyor.
Resmî olarak kimin sorumlu olduğuna bakılmaksızın hükûmetleri, başka kuruluşları ve dünyayı gizlice denetim edip yöneten bir küme insan var.
Türkiye’nin en çok inandığı teori, dünyanın denetiminin oburunun elinde olduğu. Lakin Türkiye, bu sıralamada birincide değil. Ülkemiz yüzde 45 oranı ile 7. sırada iken yüzde 72 ile Kenya başı çekiyor. Yüzde 69 ile Nijerya, yüzde 61 ile de Güney Afrika listenin birinci sıralarında.
İnsan üretimi global ısınma fikri, insanları kandırmak için icat edilen sahtekârlık.
Hindistan, yüzde 32 oranla bu teoriye en çok inanan ülke. Yüzde 26 Tayland ve Brezilya ise listenin ikinci sırasına birlikte oturuyor. Türkiye ve İsveç ise %14’lük hisseyle 18. sırada. Bu mevzuda listenin hayli gerisinde sayılırız. Yüksek oranda inanan ülkeler için ise NASA’nın kelamda açıklaması sebep gösterilebilir.
Bir devir toplumsal medyada NASA’nın global ısınmadan insanların değil Güneş’in sorumlu olması nedeniyle insan imali iklim değişikliğinin aldatmaca olduğunu kabul ettiği bir gönderi dolaştı. NASA’nın web sitesinde biraz araştırma yapınca bu argümanın yanlış olduğu anlaşılıyor. NASA, insan faaliyetlerinin iklim değişikliğine katkısını açıklayan birçok açıklama mevcut. Fakat görüyoruz ki inananlar, bu kısmı pek araştırmış değil.
İnsanlar uzaylılarla temas kurdu ve bu gerçek, kasıtlı olarak kamuoyundan gizlendi.
Uzaylılar ile teoriler bitmek bilmediği üzere uzun müddettir var olan tezlerden biri de bu olsa gerek. Kesin uzaylılarla temasımız var ve kimileri bunu bizden saklıyor. Buna en çok inananların başında ise yüzde 37 oranla Hindistan geliyor. Yüzde 36 ile çabucak gerisinden Meksika geliyor. Türkler ise yüzde 26 ile 8’de.
AIDS, bilinmeyen bir küme tarafından kasıtlı olarak yaratıldı ve dünya çapında yayıldı.
Aşı üzere AIDS de kasıtlı rahatsızlıklarda yerini alıyor. Dünyada en fazla AIDS’li insanın yaşadığı Güney Afrika, buna inananlar listesinde de yüzde 40 ile ikinci sırada. Yüzde 43 ile Kenya ise birinci sırada. Türkiye ise bu hususta 5. sırayı kimseye kaptırmıyor. Yüzde 26’lık oranla kimi şahıslar bu teoriye de inanıyor.
Holokost’un resmî anlatımı bir palavradır ve II. Dünya Savaşı’nda Naziler tarafından öldürülen Musevilerin sayısı bilerek abartıldı.
Nazi denilince aklımıza olağan ki Almanya geliyor. Lakin tüm komplo teorilerine Almanya’dan iştirak gelse de bu kısımda ülkenin bilgileri bulunmuyor. Yüzde 35 ile Hindistan bu mevzuda da birinci sırada. Yüzde 34 ile de çabucak gerisinden Tayland geliyor. Türkiye ise yüzde 23 ile bu bahse da iştirak göstermiş ve tekrar 5. sırada yer almış. Birleşik Krallık Büyük Britanya’nın yüzde 4’lük doğrulaması, listenin en sonunda.
1969’taki Ay’a iniş geçersizdi.
Ay’a gitmenin komplo teorisi olması uzun vakittir hayatımızda. Lakin listenin 10. sırada yer alması bahsin güya biraz eskidiğini gösteriyor. Bunun sebeplerinden biri tahminen de Mars’a gidildiğine inanılmaması olabilir mi? Ne de olsa bir küme, Ay üzere Mars’ı da yalanlıyor. Ay’a inişin uydurma olduğunu en çok savunan kesim yüzde 36 ile Tayland. Yüzde 31 ile de Tayland’ı Rusya takip ediyor. Türkiye ise yüzde 21’lik oranla Kenya ile 6. sırayı paylaşıyor.
Komplo teorilerine inanma seviyeleri nasıl?
24 ülke ortasından Hindistan, 10 komplo teorisine mutlaka yahut muhtemelen hakikat cevabı vererek en yüksek ortalama insan oranına sahip. Güney Afrika, Kenya ve Nijerya’nın da komplo teorilerine takviyesi yüksek. Bu yüksekliğe neden olan etmenlerden biri de dünyayı gizlice yöneten bir küme insanın olma teorisi.
Danimarka ise 10 komplo teorisinde muhakkak yahut muhtemelen hakikat karşılığı veren en düşük ülke. Japonya da oranı düşük ülkeler ortasında.
Türkiye yüzdelerine katkı sağlayanlardan biri de siz misiniz?
Komplo teorileri ile ilgili başka içeriklerimiz: