Ülkemizde tanınan bir tıp olmasa bile eminiz pek çok kişi en azında reggae müziğin ismini duymuştur. Jamaika’ya has bir müzik olan reggae ritminin kalp atış ritminden geldiği düşünülür. Yani reggae müzisyenleri aslında dinleyenlerin kalbine dokunur. İşte dinleyicilerin kalbine en çok dokunan isimlerden bir tanesi de efsane Jamaikalı müzikçi Bob Marley olmuştur.
Bob Marley kısa bir hayat sürdü lakin o kısa hayat boyunca yüzlerce müziğe imza atmayı başardı. Yaptığı müzikler Jamaika sonlarını aşarak tüm dünyaya yayıldı. Reggae ritimlerinin değdiği her noktada sevilen bu müzikler sayesinde Bob Marley ismi müzik tarihinin efsaneleri ortasına girmeyi başardı. Şarkıları kadar hayatı da ilgi cazip olan Bob Marley hakkında kimi değişik ayrıntılar var.
Reggae müziğe adanmış bir ömür: Bob Marley kimdir?
Tam ismiyle Robert Nesta “Bob” Marley, 6 Şubat 1945 tarihinde Jamaika’nın Saint Ann kentinde dünyaya geldi. 5 yaşında taşındıkları Kingston’da Bunny Wailer ile tanıştı ve ömür uzunluğu birlikte müzik yaptılar. The Wailers kümesi ile 1965 yılında birinci albümünü yapan Bob Marley, daha sonra solo çalışmalara imza atmaya başladı.
1970’li yıllara süratli başlayan Bob Marley kısa bir vakit içerisinde dünyanın pek çok farklı noktasında konserler veren bir isim hâline geldi. İnancı gereği yaptığı rasta saçları ile o periyodun ikonik isimlerinden birine dönüşen Bob Marley, melanom kanseri nedeniyle 1981 yılının 11 Mayıs sabahı şimdi 36 yaşındayken hayatını kaybetti.
Bob Marley hakkında en sıkı hayranlarının bile bilmediği enteresan bilgiler:
- Küçükken uğradığı zorbalık plak şirketine isim oldu.
- Bir periyot Amerika’da farklı işler yaptı.
- Özel hayatı hayli karışık.
- Ağır yaralandığı bir suikast teşebbüsünden baht yapıtı kurtuldu.
- Bob Marley bir rastafaryandı.
- Barış madalyası ile onurlandırıldı.
- Dinî inancı gereği kanserli parmağının kesilmesini kabul etmedi.
Küçükken uğradığı zorbalık plak şirketine isim oldu:
Bob Marley’in annesi bir Jamaika yerlisi, babası ise bir İngiliz deniz subayıydı. Bob’un yarı zenci yarı beyaz olması çevresi tarafından aşağılanmasına ve ‘Beyaz Çocuk’ olarak anılmasına neden oldu. Bu lakaptan nefret eden Bob sokakta sık sık hengame ettiği için ona ‘Tuff Gong’ denilmeye başladı. Dayanıklılığını ve yüreğini de gösteren bu lakabı seven Bob Marley, yıllar sonra kurduğu plak şirkete Tuff Gong ismini verdi. The Gong birebir vakitte Rastafari hareketinin kurucusu olan Leonard Howell’in takma ismi olduğu için ona da bir göndermeydi.
Bir periyot Amerika’da farklı işler yaptı:
Bob Marley kendini müziğe adamış bir genç olsa da aslında hayat koşulları nedeniyle zaman vakit farklı işler yapmak zorunda kaldı, üstelik kendi ülkesinde değil Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD). Annesi evlendikten sonra onunla birlikte ABD’nin Delaware eyaletine giden Bob, burada farklı bir biçimde laboratuvar asistanı olarak çalıştı. 1969 yılında Jamaika’ya döndü, bu sırada oğlu Stephen dünyaya geldi. Daha sonra nedendir bilinmez tekrar ABD’ye gitti ve burada Donald Marley ismiyle bir montaj fabrikasında çalışmaya başladı. Night Shift isimli müziğinin kelamlarını fabrikada çalıştığı bu devirde yaşadıklarından ilham alarak yazdığı söylenir.
Özel hayatı hayli karışık:
21 yaşındayken Alpharita Constantia ‘Rita’ Anderson ile evlenen Bob Marley, hayatının sonuna kadar bu evliliği sürdürdü ama her ikisi de evlilik dışı sayısız bağ yaşadı. Sayısız diyoruz zira sadece ortaya çıkan çocuk sayısı bile hayli fazla. Çift birinci evlendiklerinde esasen Rita’nın evvelki alakasından olan bir çocukları vardı, birlikte üç çocuk daha yaptılar. Evlilikleri sırasında Bob’un sekiz farklı bayandan olan sekiz çocuğu daha ortaya çıktı. Bilinmeyen daha pek çok çocuğu olduğu da söylenir. Değişiktir çocuklarının büyük bir kısmı reggae müzik yaptılar ve hayli da başarılı oldular.
Ağır yaralandığı bir suikast teşebbüsünden talih yapıtı kurtuldu:
3 Aralık 1976 tarihinde konsere gitmekte olan Bob Marley ve grubunun olduğu aracın önü silahlı şahıslar tarafından kesildi. Daha sonra siyasi bir hareket yaptıkları ortaya çıkan bu küme araca rastgele ateş açmaya başladı. Bob Marley kolundan ve göğsünden yaralanırken onunla birlikte eşi dahil dört kişi ağır yaralandı. Talih yapıtı hiç kimsenin hayatını kaybetmediği bu hücumdan iki gün sonra Bob Marley, The Smile Jamaica konserinde sahneye çıkarak siyasi şiddeti tedbire bildirisi verdi.
Bob Marley bir rastafaryandı:
Hristiyanlığın bir kolu olarak kabul edilen rastafaryanizm 1930’lu yıllarda Jamaika’da ortaya çıkan siyasi ve dinî bir hareket. Katolik olarak yetişmiş olan Bob Marley, 1960’lı yıllarda bu harekete ilgi duymaya başladı. Eşi de dindar bir rastafaryan olduğu için bu inancı kolay kolay benimsedi ve dünyanın en meşhur rastafaryanı oldu. Bu inanca nazaran et yemek yasak olduğu için vejetaryen olunur ve saçları kesmek yasak olduğu için saçlar rasta formunda örülür. Marley, rasta saçın kendisi kullanmaya başladıktan sonra moda olmasına çok kızıyordu çünkü bu onun stili değil, dinî inancının bir kesimiydi.
Barış madalyası ile onurlandırıldı:
Bob Marley inancı gereği barışı savunan biriydi ve bunu tüm müziklerinde bütün dünyaya tekraren sefer duyurdu. Bu gayreti Birleşmiş Milletler’in de dikkatini çekti. 1978 yılının Haziran ayında, Waldorf Astoria’da düzenlenen merasimde Bob Marley’e Afrikalı delegeler tarafından Birleşmiş Milletler Üçüncü Dünya Barış Madalyası verildi. Madalyanın emeli, dünyada yaşayan milyonlarca zenci ismine verdiği verdiği çabayı onurlandırmaktı.
Dinî inancı gereği kanserli parmağının kesilmesini kabul etmedi:
Bob Marley, 1977 yılının Temmuz ayında yaptığı bir futbol maçı sırasında ayağından yaralandı. Hekimler yaralanmayı incelerken parmağında berbat huylu bir melanom buldular. Ayak parmağı kesilirse kanserin yayılmayacağını söylediler lakin Bob Marley dinî inancı nedeniyle bunu reddetti.
1980 yılına geldiğimizde kanser Bob Marley’in tüm bedenine yayılmıştı. Bavyera’da bir klinikte tedavi altına alındı lakin hiçbir işe yaramadı. Son günlerini memleketi Jamaika’da geçirmek isteyen Bob Marley uçakta olduğu sırada kötüleşti ve hemen Miami’ye iniş yapıldı. 11 Mayıs 1981 sabahı efsane reggae müzisyeni burada hayatını kaybetti. Ölmeden evvel oğluna söylediği son kelam şu oldu: ‘Para hayatı satın alamaz.’
Adını efsaneler ortasına yazdırmasını sağlayan Bob Marley müziklerinden kimileri:
Get Up, Stand Up
Could You Be Loved
A lalala long
No Woman, No Cry
Is This Love
Reggae müziğin efsane isimlerinden Bob Marley kimdir sorusunu yanıtlayarak hayatı hakkındaki değişik ayrıntılardan ve müziklerinden bahsettik. Favori Bob Marley müziğinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Müzik dünyasına dair daha çok bilgi için aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz: