Hemen çabucak her sinemada yahut dizide bebeklere rastlıyoruz. Hangover, The Godfather ya da son vakitlerin tanınan dizisi Kızılcık Şerbeti dediğimizde bebekli sahneler muhtemelen direkt gözümüzün önüne gelir.
Gazete dağıtıcılığı dışında (ki bu türlü bir iş de günümüzde kalmadı), çocukların legal olarak vazife alabileceği tek sanayi, şov dünyası. Fakat doğal ki birtakım kurallar var.
Bir bebeğe rol vermek, yetişkin bir oyuncuya rol vermek kadar kolay değil.
Yapımcıların uyması gereken kimi kurallar var. Örneğin ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki bebekler günde yalnızca iki saat sette kalabilir ve “tam bir görev”, hiçbir şekilde 20 dakikayı geçemez.
Elbette bu kurallar; eyaletten eyalete, ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Mesela ABD New Jersey’de 1 aylık bir bebek; haftada beş gün, beş saat çalıştırılabiliyor. Louisiana’da ise haftada 6 gün, günde 6 saat çalıştırılabiliyor.
Kurallar sadece bununla da hudutlu kalmıyor.
Yine Kaliforniya eyaletinden örnek verecek olursak, kanunlarına nazaran bir bebeğin sinemada yahut dizide yer alması için en az 15 günlük olması gerekiyor. Lakin bildiğiniz üzere, bebekler çok süratli büyüyor ve yeni doğmuş bir bebekle 2 haftalık bir bebeğin farkı rahatça anlaşılabiliyor.
Bu yüzden üretim şirketleri genelde prematüre doğan bebekleri kullanmayı tercih ediyor. Böylelikle 15 gün olduklarında bile yeni doğmuş bir bebek üzere görmüyorlar.
Ancak gelişen teknolojide bebeklere neredeyse hiç gereksinim kalmadı.
Eskiden, kimi durumlarda hâlâ, gerçek bebekleri kullanmaktansa oyuncak bebekler tercih edilebiliyordu ki bu da birçok vakit yapay duruyordu. Mesela üstteki American Sniper sinemasında yer alan bu sahneyle hayli dalga geçilmişti.
Şimdi ise “robotik bebek” denen hareketli robotların üzerine gerçek bebek imgesi yerleştirilebiliyor. Üstteki görsel bir robotik bebeğe ilişkin. Lakin sizin de gördüğünüz üzere pek de gerçekçi görünmüyor.
Peki Türkiye’de durum nasıl?
Türkiye’de çocuk oyuncuların çalışma mühletleri ve başka ayrıntılar, Çocuk Personel Çalıştırma Yönetmeliği ve Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen genel kurallara tabidir.
Fakat bebekler için özel bir mühlet belirtisi ekseriyetle kesin bir halde belirtilmemiştir ve çoklukla bebeklerin bakımına ve gereksinimlerine dayalı olarak esneklik gösterilebilir. Genel olarak, çocuk oyuncuların çalışma saatleri hudutlu olur ve sistemli orta verme mühletleri sağlanır.
Gelelim asıl sorumuza, tüm bu bebekler nereden geliyor?
Bebek seçimi, çoğunlukla bebeklerin aileleri tarafından casting ajanslarına müracaat yapmasıyla başlar. Ajanslar, uygun bebekleri seçip sinema yapımcılarına teklifte bulunurlar. Film imalcileri ve yönetmenler daha sonra bebekleri canlandıracakları sahneleri değerlendirirler.
Bebek seçimi, muhakkak kriterlere (deneyim ve yetenek, sıhhat durumu, aile iş birliği, yaş ve görünüm…) dayanır ve set koşullarına ahenk sağlayabilecek, ihtiyaçlara uygun ve inançlı bir halde performans sergileyebilecekleri düşünülen bebekler ortasından seçim yapılır.
Sinema ve televizyonla ilgili öteki ilgi cazip içerikler:
