Okyanusun yüzeyi düz değil derken dalgalardan ya da Dünya’nın eğrisinden falan bahsetmiyoruz. Okyanusun yüzeyi, tabiatıyla düz değil!
Düz Dünyacılar üzere düz okyanuscular da varsa biraz sinirlenebilir lakin hazırsanız okyanus sularının neden düz olmadığını anlatacağız.
İlk olarak, global deniz düzeyi yükselmesinin ne demek olduğuna bakalım.
Dünya’daki tüm okyanus havzalarının ortalama yüksekliğini söz eden “küresel deniz seviyesi” terimini daha evvel duymuş olmanız olasıdır.
Hatta deniz düzeylerinin yükselişine ait varsayımları gösteren üstteki üzere bir harita da vardır. “Küresel deniz düzeyi yükselmesi” ise ortalama global deniz düzeyi eğilimindeki artışı söz eder.
Okyanus, iddia ettiğimizin bilakis düz değil.
Çoğu vakit, büyük bir su kütlesine baktığımızda küvetteki su üzere dümdüz görürüz. Muhtemelen tek yükselti dalga olabilir. Fakat aslında dalgalar olmasa bile okyanuslar, çarşaf üzere dümdüz değildir.
Aksine, karalarda olduğu üzere zirveler vardır. Karalardakinden tek farkı, azamî 2 metre uzunluklarıyla onlardan daha küçük olmalarıdır. Üstteki görselde bu yükseklik farklarını renk skalasında görebiliyoruz.
Okyanusu şekillendiren en büyük faktör, yer çekimi.
Dünya’nın yer çekimindeki değişiklikler, onu sistemsiz ve sürekli değişen bir biçime büründürüyor. Kütle, Dünya yüzeyinde yine dağıtıldıkça (örneğin buzulların erimesi) yer çekimi alanı da değişiyor ve bu okyanus ve deniz yüzeyinin yüksekliğini etkiliyor.
Mesela okyanusun tabanında minik bir çukur varsa bu suyun üzerinde de minik bir eğim oluşturabilir. Birebir biçimde, tabanda küçük bir zirve varsa bu da su yüzeyinin halini etkileyebilir.
Peki bu yükseltilerin olması bir şeyi değiştirir mi?
Okyanus yüzeyindeki bu küçük yükseltiler ve çukurlar; suyun sıcaklığı, içerdiği tuz ölçüsü, atmosferin okyanus yüzeyi üzerindeki basıncı ve okyanus akıntıları üzere birçok faktörü etkileyebilir.
Okyanusların husus olduğu ilginizi çekebilecek öbür içerikler:
