Şaşırtıcı olan şey ise lüks otelleri, alışveriş merkezleri ve dikkat alımlı mimarisiyle adından kelam ettirmeyi başaran bir kentin, karşıdan epey kolay bir mevzu olarak görülen kanalizasyon noktasında bir oldukça başarısız olması. Sizce de kulağa mantıksız gelmiyor mu?
Peki Dubai’deki dışkı sorununun ardında nasıl bir sebep var ve sorun tam olarak nedir?
Bu sorunun sebebini daha uygun anlayabilmek için öncelikle Dubai’nin inşa edilme sürecine bakalım.
Dubai’nin tüm benzersiz yapıları, işletmeleri ve turistleri çekmek için hükûmet tarafından finansa edilir. Kent, dünyanın dört bir yanından gelen insanların ve yeni göçmenlerin ilgisini toplamak hedefiyle hayli düşük vergi siyasetleri uygular.
Aslında Dubai’de gelir yahut satış vergisi yoktur. Kent bunun telafisi için ise diğer gelir akışlarını arttırma yoluna sarfiyat. Ama Dubai, bu stil bir vergi siyaseti belirlediği için yeni bir projeye girişmek istediğinde borçlanmak zorunda kalır.
Örneğin Dubai, 1,5 milyar dolara mal olan Burj Khalifa’yı inşa ederken de borçlanır. Üstelik o devir tek sarfiyatı sırf bu gökdelen de değildir. Kent, Emirates filosunun üretimi ve reklam kampanyası için milyarlarca dolar harcar.
Belli ki Dubai, Burj Khalifa ve Emirates filosunun dışında farklı projeler için de büyük paralar harcamıştır ki 2018’de borçlarının, 65 milyar dolara ulaştığı kestirim edilir.
Böylesine büyük bir sayı, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) %56’sını oluşturur. Dubai’nin başka ülkeler ve kentler üzere vergi yahut petrol geliri yoktur. Kent, büyük oranda turizm fiyatlarına ve yatırımlarına bağımlıdır.
Kısaca Dubai’de kaç kişinin yaşadığı ve insanların kentin hizmetlerinden hangi oranda faydalandığı, kentin gelir kaynağı açısından bir oldukça değerlidir. Ayrıyeten Dubai, 2008 yılında birçok devlet bankasının neredeyse çökmesine sebep olan global mali krizden de etkilenmiştir.
Nihayetinde Dubai, gelirlerini artırabilmek için Burj Khalifa’nın inşaatının bitirilmesine yönelir.
Çünkü dünyanın en yüksek gökdeleni olacak bu yapı, dünya çapında binlerce insanın dikkatini çekecek ve şehre gelen turist sayısında artış görülecektir. Bu sebeple gökdelenin inşası bir an evvel bitirilmek istenir ve bu esnada bir kanalizasyon sisteminin gerekli olmadığına karar verilir.
Kanalizasyon altyapısını geliştirmek için zaman yahut para harcamak katiyetle öncelikler ortasında yoktur. Bu nedenle atıkları kamyonlarla dışarı atmak, kısa vadede kanalizasyon sistemini genişletmekten daha ucuza mal olacaktır.
Fakat Burj Khalifa’nın ününün yayılmasıyla ve burayı ziyaret eden insan sayısının artış göstermesiyle, çok daha fazla atık birikmeye başlar.
Bu gökdelenin varsayımı olarak 35.000 kişiyi ağırlayacağı varsayım ediliyordu. 35.000 insan ise günde 7.000 kilogram dışkı manasına geliyordu. Burj Khalifa’nın bu atıklardan kurtulması için kamyonlar gün çok gelip, binadan daima olarak dışkı pompalıyordu.
Ancak bir sorun daha vardı. Kentin kanalizasyon çizgileri, gerekli taşıma kapasitesine sahip değildi. Bu da kuyrukta bekleyen kamyonların, fabrikalara saatlerce insan atığı atmasına sebep oldu ve kent genişlemeye devam ettikçe bu durum, şehir merkezindeki çok sayıda binanın bahtı hâline geldi.
Hedefi nüfusunu arttırmak ve dünya çapında tanınmak olan Dubai için bu sorun, uzun yıllar boyunca önemli manada çözülmeye çalışılmadı.
2017 yılına gelindiğinde ise yıllardır devam eden kamyonlarla dışkı taşıma durumu, artan sıhhat sorunları sebebiyle son buldu. Dubai hükûmeti, kanalizasyon sistemini büyük ölçüde uygunlaştırmak için 30 milyar dolarlık bir bütçe ayırdı.
Ayrıca hedeflenen yeni sistem, milyonlarca metreküp sulama suyu üreten atık suyun azaltılmasına da yardımcı olacak. Lakin proje şimdilerde tamamlanmış değil ve 2025’e kadar sürmesi planlanıyor.
Özetle Dubai, birkaç yıl içinde dışkı taşıyan turuncu tankerlerinden büyük oranda kurtulmuş olacak ve sahip olduğu çağdaş mimari dizaynlarının yanına tıpkı düzeyde bir kanalizasyon sistemini de dahil etmeyi başaracak üzere gözüküyor.
Burj Khalifa ile ilgili öteki içeriklerimiz:
Dışkı ile ilgili öteki içeriklerimiz:
